‘Champagne’ uit de Provence

Dit kop boven die artikel kan in juridische zin linke soep zijn. De sjieke wijnboeren uit de Champagne-streek zijn fanatieke bewakers van hun ’soortnaam’. Niets mag zich champagne noemen als de wijn niet bij hen vandaan komt. Daar gaan ze ver in. Zo kregen ze via rechtzaken geregeld dat het Zwitserse dorp Champagne, waar ze ook wijn maken, de naam van hun plaatsje niet op hun flessen mogen vermelden. Terwijl het daar helemaal niet om bubbels gaat.

Bij ons in de Provence wél. De mousserende wijnen van de Var hebben zelfs een eigen IGP (Indication Géographique Protégée). Die beschermde status is een eerste stap naar een nog meer begeerde erkenning: een eigen AOC (Appellation d’Origine Contrôlée). Maar dat kan nog wel even duren. Zo werd de IGP-erkenning voor de Var-bubbels een tijd lang tegengehouden door de Fédération nationale des producteurs et élaborateurs de crémant. Die belangenorganisatie van bubbelwijnboeren uit andere departementen, spande een zaak aan bij de conseil d’État. De Var zou geen erkenning verdienen omdat het departement geen eeuwenoude traditie van mousserende wijnen zou kennen en er geen verschil zou zijn tussen de varoise productiemethoden en die elders in Frankrijk. Een beschermde status aan de specifieke Var-wijnen toekennen zou bovendien de markt destabiliseren.

De magistraten vonden het allemaal onzin, de Var kent al sinds het begin van de 20e eeuw een eigen IGP voor zijn ‘gewone’ wijnen, dus met die traditie zit het wel goed. Bovendien worden ook de mousserende wijnen al sedert 1952 gemaakt van lokale druiven, die de eigenschappen van het karakteristieke terroir waar ze opgroeien, hebben meegekregen. Daarmee is ook de geografische rechtvaardiging aangetoond. Ook de productiewijze à la provençale is specifiek genoeg om zich te onderscheiden van andere methoden elders in het land. En dus mogen de aan alle vereisten voldoenende mousseux uit de Var – of ze nu rood, wit, of rosé zijn – trots IGP op het etiket voeren.

Vooralsnog gaat het met die bubbels uit de Var om een niche-markt van een paar procent van de totale wijnproductie. Maar de export erven (Brazilië, Japan, Engeland, VS) begint op gang te komen.

Eigen druiven, andere productie

Mousseux uit de Var rijpen 9 maanden in de fles, maar dat kan dankzij de méthode provençale ook op fust.  Het hanteren van die méthode provençale voor de vergisting waarbij de bubbels ontstaan (niet met gisten en suikers zoals bij champagne) is verplicht. Dat gebeurt met echte druivenmost) en natuurlijk de juiste lokale druivensoorten, zoals mourvèdre, syrah en grenache.