Toen Coluche in 1985 Restos du Coeur oprichtte om voor daklozen te koken met restpartijen voeding, zal hij waarschijnlijk niet gedacht hebben welke invloed zijn organisatie jaren later zou uitoefenen op het dagelijkse leven in Frankrijk. Hij overleed het jaar nadien in een verkeersongeluk maar zijn geest bleef ongedeerd en bouwde deze unieke organisatie verder uit.
Er staat jaarlijks een collecte op de agenda. Voor de ingang van de grootwarenhuizen postvatten en aan iedere klant vragen of ze voor de minderbedeelden onder ons iets willen aankopen en doneren voor Restos du Coeur, is een unieke belevenis. Ik moet toegeven dat de Franse burgers over het algemeen gul zijn. Het is een hardvochtige minderheid die je probeert te omzeilen door met een ernstige blik naar de vloer te staren en je te negeren alsof je een onzichtbare geest bent. De overgrote meerderheid wil haar betrekkelijke luxe delen met haar behoeftige medemensen. Dat gulheid en rijkdom dikwijls tegenstrijdige belangen verdedigen, is waarschijnlijk niet verwonderlijk. Het zal niet altijd even gemakkelijk zijn om je in te leven in het precaire levensbestaan van je medemens dat zich beneden de ondergrens van armoede bevindt. Je vraagt je af hoe ze in dergelijke situatie verzeild geraakt zijn. Het is een menselijke eigenschap dat we ze ervan verdenken dat ze onoordeelkundig met hun financiën zijn omgegaan of te lui waren om te werken.
De oorzaak van armoede
Kortzichtig en bevooroordeeld als je het mij vraagt. Als vrijwilliger bij Restos du Coeur heb ik me voorgenomen om niet naar de oorzaak van hun armoede te peilen. Ze zijn in deze situatie gesukkeld, de reden is van ondergeschikt belang. Iedereen maakt fouten of kan pech hebben. Solidariteit betekent dat zij die het beter hebben, de handen uit de mouwen steken om de minderbedeelden te helpen. Armoede is een onrecht dat we met man en macht uit de wereld moeten bannen.
Hulpbehoevende vrijwilligers
Waarschijnlijk zal je altijd wel een reden vinden om de organisatie van Restos du Coeur te bekritiseren. Een vrouw kwam me haar ongenoegen uiten en beweerde dat vrijwilligers ook van de ingezamelde eetwaren genoten. Ik moet toegeven dat ze gelijk had want onder de vrijwilligers bevinden zich ook hulpbehoevenden die het als hun plicht ervaren om mee te werken aan het inzamelen en uitdelen van de goederen.
Vrijwilligers zijn mensen zoals jij en ik, meestal gepensioneerden die hun vrije tijd nuttig willen invullen en de verveling hun kommerloos leven niet laten binnendringen. Vrijwilligers zijn mensen zoals jij en ik die graag andere mensen leren kennen en hun passie willen delen. Vrijwilligers zijn mensen zoals jij en ik die de rijkdom die ze gekregen of verworven hebben met anderen willen delen omdat ze de natuurlijke rijkdom waarvan iedereen mag genieten, weten te appreciëren.
Dankbaarheid voelen
Ieder centrum van Restos du Coeur heeft zich nu een week respijt gegeven om alle ingezamelde goederen te triëren en te stockeren. Een voorraad die snel zal slinken bij de wekelijkse distributies, een voorraad die iedere week een aantal gezinnen gelukkig zal maken omdat ze hun hoofd niet tevergeefs moeten breken over het feit of ze voldoende eten zullen vinden voor hun kroost. Iedere week kan je als vrijwilliger de dankbaarheid voelen die deze minderbedeelde mensen uitstralen wanneer ze hun boodschappen komen doen in een van de centra.
Om het Coronavirus te bestrijden worden er draconische maatregelen genomen, de honger uit de wereld te helpen, raakt onze koude kleren niet. We kijken hulpeloos toe hoe dagelijks duizenden mensen sterven terwijl we in onze westerse wereld kwistig omspringen met voedsel.
Ze doen méér
Restos du Coeur doet meer dan alleen de hongerigen spijzen. Schuldbemiddeling, werk zoeken, schoolse begeleiding, juridische bijstand: activiteiten die er moeten voor zorgen dat de begunstigden van Restos du Coeur op een vrolijke dag niet meer moeten aankloppen in een van de centra om in hun levensonderhoud te voorzien.
Plus c’est haut, plus c’est inutile
Dat dergelijke organisatie, die door een stortvloed aan enthousiasme en sympathie, buiten de oevers van haar oorspronkelijke bedoeling getreden is, een structuur nodig heeft, staat buiten kijf. Aan de medewerkers en vrijwilligers van Restos du Coeur om erover te waken dat ze de geest van een van de citaten van Coluche in ere houden:
La hiérarchie est comme une étagère : plus c’est haut, plus c’est inutile.
Deel dit artikel
Meer inspiratie?
Dan hebben we een suggestie! Lees Côte & Provence magazine 4x per jaar met een eigen abonnement en ontvang een prachtig Frankrijkboek, of koop de actuele editie die nu in de winkel ligt.
